Wakati jina lake bado limeandikwa kwenye kumbukumbu za watu karibu nusu karne baadaye Mamlaka ya Afrika Kusini imefungua upya uchunguzi kuhusu kifo cha Steve Biko, miaka 48 kamili baada ya polisi kumuua mwanaharakati huyo wa kupinga ubaguzi wa rangi akiwa kizuizini.
Stephen Bantu Biko alikuwa mwanzilishi wa vuguvugu la kupinga ubaguzi wa rangi la Black Consciousness Movement la Afrika Kusini. Alikuwa na umri wa miaka 30 tu alipokamatwa Agosti 1977 na kufungwa jela mjini Pretoria. Mwezi mmoja baadaye, alifariki kutokana na jeraha kubwa la ubongo katika chumba chake ndani ya gereza baada ya maafisa wa polisi kumpiga hadi kupoteza fahamu.
Kifo chake kilizua hasira hata nje ya Afrika Kusini. Katika kipindi cha miaka 48 iliyofuata, Biko alikua ishara ya ukombozi wa Weusi na mapambano ya nchi yake dhidi ya ubaguzi wa rangi. Uchunguzi wa awali wa 1977 uliwaondolea polisi makosa yoyote na waendesha mashtaka walikataa kuendelea na kesi za kisheria.
Wakati wa Tume ya Ukweli na Maridhiano mwaka 1997, maafisa wa polisi walikiri kumshambulia mwanaharakati huyo. Mamlaka ilikataa ombi lao la msamaha, lakini bado walitoroka kushtakiwa.
Mamlaka ya Mashtaka ya Kitaifa (NPA) imesema juzi Jumatano kuwa kufunguliwa kwa uchunguzi huo ni sehemu ya juhudi kubwa kushughulikia ukatili wa siku za nyuma na kusaidia katika kufunga familia ya Biko na jamii kwa ujumla.
Mwezi Aprili, Rais wa Afrika Kusini Cyril Ramaphosa aliamuru uchunguzi kubaini iwapo serikali za awali zikiongozwa na chama chake cha African National Congress zilizuia kwa makusudi uchunguzi na mashtaka ya uhalifu wa enzi za ubaguzi wa rangi.
Chanzo: EATV
